November 2020 – Eerste jaarsevaluatie

In maart meldde Elly (een fictieve naam) zich bij mij in Huis aan het Water. Ze vertelde mij dat ze jarenlang met veel plezier had gewerkt als communicatieadviseur bij een dienstverlenend bedrijf. Na de diagnose kanker heeft ze een zware operatie ondergaan. Het was voor haar erg confronterend om te merken dat na de operatie en de daaropvolgende chemotherapie, zij haar werk niet meer kon hervatten. Terwijl ze had verwacht binnen 4 maanden weer volledig aan het werk te zijn. De reden van haar bezoek was dat zij zich onzeker voelde over de uitnodiging die zij van haar leidinggevende had gekregen voor een eerstejaarsevaluatie (een evaluatie van het re-integratietraject na het eerste ziektejaar). Wat houdt een eerstejaarsevaluatie in? Wat kon zij verwachten? Ze wilde ook heel graag de regie op haar re-integratietraject in eigen handen houden.

Ondanks de voortdurende zeurende pijn in haar buik is Elly aan het begin van dit jaar voor een aantal uren in de week aan het werk gegaan. Haar bedrijfsarts had een voorstel gedaan voor het stap voor stap opbouwen van haar uren en taken en het inrichten van haar werkplek zodat ze zonder te veel prikkels haar werk zou kunnen uitvoeren. Daar kon Elly zich in vinden.

Niet afwachten. Het is niet nodig om te wachten met re-integreren, totdat uw klachten zijn afgenomen. Ook met klachten kunt u weer stap voor stap beginnen met werken. Als u merkt dat de werkhervatting lukt of zelfs meevalt, kan dit uw zelfvertrouwen versterken en daardoor zelfs een gunstig effect hebben op uw klachten. In de praktijk is gebleken dat de regelmaat, de structuur van werken én de afleiding zelfs therapeutisch zijn. Mits u natuurlijk niet overbelast raakt.

In januari maakte Elly kennis met haar nieuwe leidinggevende, een interimmanager. In het kennismakingsgesprek vertelt ze hem over haar ziekte en over de impact die dit heeft gehad op haar werk en privéleven. Ze had ervoor gekozen om hier open over te zijn, tenslotte verwachtte ze van haar leidinggevende duidelijkheid en openheid én begrip voor haar situatie.

Vertelt u het wel of niet? U hoeft niet altijd open te zijn over uw ziekten en klachten. Wees u in ieder geval bewust van de voor- en nadelen en de gevolgen van uw beslissing. Soms kan het cruciaal zijn dat uw leidinggeven en wellicht ook uw collega’s op de hoogte zijn. Als zij weten wat er speelt kunnen zij rekening houden en hulp bieden. Openheid kweekt ook vaak begrip. Vertelt u niets over uw klachten dan kan een werkgever ook geen werkaanpassingen doen, zoals aangepaste werktijden of taken. Uw werkgever mag alleen in uitzonderlijke gevallen gegevens over de aard en oorzaak van de ziekte in uw personeelsdossier opnemen.

Tijdens het gesprek kreeg Elly het gevoel dat haar leidinggevende met haar meeleefde. Maar aan het einde van het gesprek merkte hij op dat het toch allemaal wel erg lang duurde en dat Elly weer volledig aan het werk zou kunnen gaan. Elly was hierdoor zo van slag dat ze niets meer durfde te zeggen. Dat was helemaal niets voor haar.

Wat is de rol van de bedrijfsarts? Het is de bedrijfsarts die de taak heeft om op basis van medische gegevens te beoordelen of een werknemer door ziekte verhinderd is om zijn eigen werk (bedongen arbeid) te verrichten (en dus niet de leidinggevende).
Daarnaast heeft de bedrijfsarts een adviserende rol. De bedrijfsarts kan de werknemer en de werkgever een re-integratieadvies of werkhervattingsadvies geven.

Wat is de rol van de huisarts? Voor de zieke werknemer speelt de eigen huisarts vaak een belangrijke rol. Toch is het de bedrijfsarts die uiteindelijk bepaalt of een werknemer in staat is om te werken en niet de huisarts. Mochten de bedrijfsarts en de huisarts een verschil van mening hebben over de (on)mogelijkheid voor de werknemer om zijn werk te hervatten, dan is het oordeel van de bedrijfsarts dus leidend.

Nu lag er een uitnodiging voor een eerstejaarsevaluatie in haar brievenbus. Wat kon Elly verwachten? Ze vond het best wel spannend. Op verzoek van Elly hebben wij samen het gesprek met de leidinggevende en de HR-adviseur voorbereid en ben ik bij het gesprek aanwezig geweest. In het begin liep het gesprek wat stroef maar uiteindelijk zijn er goede afspraken gemaakt over het vervolg van haar re-integratietraject.

Wat is een eerstejaarsevaluatie? In de Wet verbetering Poortwachter staat dat aan het eind van het eerste ziektejaar een zogenaamde eerstejaarsevaluatie plaats moet vinden. Werkgever en werknemer kijken dan terug op de resultaten van het re-integratietraject in het eerste ziektejaar. Daarnaast maken zij eventueel nieuwe afspraken over de re-integratiedoelen voor het tweede ziektejaar. Dat is een spannend moment. Met name tijdens deze eerstejaarsevaluatie kunnen keuzes gemaakt worden, wat betreft re-integratie-inspanningen in het eigen bedrijf (spoor 1) of bij een andere werkgever (spoor2). Mocht bijvoorbeeld blijken dat de re-integratie in het eigen bedrijf nog geen resultaten heeft opgeleverd, dan mag worden verwacht dat de werkgever en de werknemer, naast de re-integratieactiviteiten in spoor 1, voorbereidingen treffen met het oog op re-integratie bij een andere werkgever (spoor 2).

Uit het gesprek bleek dat er binnen 3 maanden een concreet perspectief was op structurele werkhervatting bij de eigen werkgever in eigen (bedongen) werk. Dat betekende dat de re-integratieactiviteiten na de eerstejaarsevaluatie bij een andere werkgever (spoor 2) achterwege kunnen blijven.
Elly heeft de regie in eigen hand genomen door zelf met een werkhervattingsplan te komen. In overleg met de bedrijfsarts hadden Elly en ik samen een opbouwschema opgemaakt dat aansloot bij haar specifieke situatie. Haar leidinggevend ging hiermee akkoord. De afspraak werd gemaakt dat ze voorlopig ging starten met 3×3 uur per week. Als haar belastbaarheid was toegenomen dan zou in overleg met haar leidinggevende haar inzet in stapjes van 3 uur per week worden uitgebreid.

Waarom een werkhervattingsplan? Het is belangrijk dat u uw werk in kleine stapjes opbouwt. Hoe snel u weer kunt opbouwen, is onder meer afhankelijk van de aard van uw klachten en de aard van uw werkzaamheden. Belangrijkste is dat u uw uren en taken opbouwt aan de hand van een opbouwschema en daarbij niet te hard van stapel loopt. Als u uw uren uitbreidt en vervolgens de avonduren en weekenden nodig heeft om te ‘herstellen’, klopt er iets niet. U moet in de avond nog energie overhouden. Als dat niet zo is dan is de kans groot dat u terugvalt.

Het opbouwschema heeft er bij Elly toe geleid dat zij in augustus van dit jaar tot ieders tevredenheid weer volledig in haar eigen werk als communicatieadviseur is gaan werken.
Herkent u het verhaal van Elly? Wilt u hierover praten? Of heeft u na het lezen van dit verhaal nog vragen? Aarzel dan niet om contact met mij op te nemen via het algemene nummer 0299-742790 of via het emailadres info@stichtinghuisaanhetwater.nl